درد پاشنه ی پا میتواند در برخی موارد بدون هیچ دلیل واضحی بروز کند، اما عوامل متعددی هستند که احتمال بروز این درد را افزایش میدهند و میتوانند علت ایجادکنندهی این درد باشند، از جمله: پوشیدن کفش با کفی نامناسب، انجام حرکات یا ورزشهای خاص، افزایش ناگهانی و بیش از حد شدت تمرینات، اضافه وزن، بالا رفتن سن و اشتغال به کارهایی که فشار زیادی به پاها وارد میکنند. التهاب تاندون کف پا و تاندون آشیل نیز از علل شایع درد پاشنه پا هستند.
عوامل دیگر درد پاشنه پا
ممکن است درد پاشنه پا در اثر عوامل دیگری مانند آرتروز، عفونت، شکستگی، اختلالات خود ایمنی، تروما (آسیب دیدگی بر اثر یک حادثه) یا یک مشکل عصبی ایجاد شود که در این صورت برای یافتن لت دقیق درد پاشنه، نیا به آزمایشات و بررسیهای دقیقتر است.
روش درمان درد پاشنه به علت بروز آن و بیماریهای زمینهای، محل دقیق درد و شدت علائم بستگی دارد.
فیزیوتراپی یک روش درمانی بسیار موثر برای درد پاشنهی پا است که متاسفانه اغلب نادیده گرفته میشود. فیزیوتراپیستها در بهبود تحرک، انعطافپذیری و تقویت عضلات بدن و همچنین درمان آسیبهای اسکلتی-عضلانی و تسریع ریکاوری پس از عملهای جراحی، تخصص دارند. درمانها فیزیوتراپی در کاهش التهاب و بهبود حرکتپذیری بیماران تاثیر بسیار زیادی دارند.
به غیر از روشهای روشهای معمول مانند حرکات کششی و تقویتی و ماساژ درمانی، روشهای پیشرفتهتر مانند اولتراسوند نیز کمک میکنند که بتوان به محل دقیق آسیب نفوذ کرد و آن را مستقیما درمان نمود. هرچند فیزیوتراپی خط اول درمان برای درد پاشنه پا نیست، اما برای موارد درد پاشنه ی مداوم و مزمن نقش بسیار مهمی در روند درمان دارد.
اگر به طور مداوم و مزمن به درد پاشنه پا دچار هستید میتوانید با متخصصین ما در اسپورتک مشاوره کنید تا برنامه درمانی جامع را برای شما تهیه ببینند. متخصصین ما در زمینه مشکلات و بیماریهای پا میتوانند به طور تخصصی انواع بیماریهای پا و مچ پا را تشخیص داده و به بهترین نحو درمان کنند.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
علت بروز درد پاشنه چیست؟
درد پاشنه در اغلب موارد به سرعت بهبود پیدا میکند؛ اما حتی در موارد درد طولانی مدت و مزمن پاشنه نیز، به ندت پیش میآید که علت آن امری جدی باشد. درد پاشنه معمولا موجب بروز مشکلات ثانویه میشود چرا که شخص به خاطر درد پاشنه خود طور دیگری راه میرود تا به پاشنه پا فشار وارد نکند و این راه رفتن غیرطبیعی، عوارضی به دنبال دارد. در ادامه به برخی از شایعترین علل درد پاشنه در هنگام ایستادن یا راه رفتن میپردازیم:
التهاب تاندون کف پا
التهاب تاندون کف پا یا پلانتار فاشیتیس، شایعترین علت درد پاشنه پا است. تاندون کف پا، همان تاندونی است که موجب میشود کف پای شما قوسی طبیعی داشته باشد و وارد شدن فشار بیش از حد به آن یا فرسایش طبیعی بدن اغلب موجب التهاب آن میشود. در صورتی که درد پاشنه ناشی از التهاب تاندون کف پا باشد، معمولا در طول روز درد میآید و میرود و گاهی در چند قدم اول در صبح درد پاشنه بدتر است.
در بسیاری موارد نیز التهاب این تاندون بر اثر آناتومی پا است که قوس بیش از حد کم یا زیاد دارد. در ان حالت، کشیده شدن بیش از حد تاندون، باعث تحریک و التهاب و نهایتا درد میشود.
بورسیت پاشنه
بورسیت پاشنه، به معنای التهاب “بورسها” در ناحیه پاشنه است. در بدن شما بافتهای کیسه-مانند بسیاری به نام “بورس” وجود دارد که درون آن پر از مایع است. این بورسها مانند بالشتکهای کوچکی هستند که بین استخوانها و تاندونها و عضلات اطراف مفاصل قرار دارند و فشارهای وارد شده را جذب میکنند. اگر بر اثر فشار بیش از حد به پا یا ضربه خوردن پا، این بورسها دچار التهاب شوند، درد پاشنه ایجاد میشود.
التهاب تاندون آشیل
تاندونیت آشیل آسیبی ناشی از فشار بیش از حد به تاندون آشیل است. تاندون آشیل در واقع یک بافت نواری-شکل است که ماهیچه ساق پا در پشت ساق پا را به استخوان پاشنه شما متصل میکند. این تاندون در هنگام راه رفتن، پریدن و دویدن شخص، نقش مهمی ایفا میکند. این آسیب بیشتر در دوندگان یا ورزشکارانی شایع است که به طور ناگهانی شدت تمرینات خود را بیش از حد زیاد کردهاند.
خار پاشنه (زائدههای استخوانی)
درد پاشنه در هنگام ایستادن یا راه رفتن میتواند در نتییجه تشکیل زائدههای استخوانی یا همان خار پاشنه باشد. این زائدههای استخوانی ممکن است هم در زیر و هم در پشت پاشنه ایجاد شود و موجب درد پاشنه ی پا، کف پا و مچ پا میشود. این خارهای استخوانی در واقع بر اثر رسوب بیش از حد کلسیم روی استخوان ایجاد میشوند. وارد کردن فشار بیش از حد به پا مانند پریدن وجهشهای مکرر، ایستادن به مدت طولانی، وضعیت غیرطبیعی آناتومی پاشنه پا و یا ضعف و گرفتگی ماهیچهها میتوانند موجب بروز خار پاشنه شوند.
در این حالت، در صورتی که پس از مدتی استراحت بخواهید از جای خود برخیزید و راه بروید، درد پاشنه را احساس میکنید. این درد به طور کل در کف پا و پا احساس میشود اما در ناحیه پاشنه بیشتر است. ممکن است برخی افراد خار پاشنه داشته باشند اما هیچ درد احساس نکنند. خارهای استخوانی در ناحیه پاشنه معمولا با التهاب تاندون کف پا و تاندون آشیل مرتبط هستند. انجام دادن ورزشهای کششی و تقویتی، استفاده از کفی طبی و جراحی از جمله راههای درمان این مشکل است.
شکستگی استخوان پاشنه
ترک، مو برداشتن یا شکستگیهای منفرد یا چندگانه در استخوان پاشنه ممکن است باعث درد پاشنه در هنگام ایستادن یا راه رفتن شود. وارد شدن فشار به پاشنه پا به صورت مکرر در هنگام دویدن یا جهش کردن میتواند باعث بروز شکستگیهای فشاری شود شود. وارد شدن ضربه شدید نیز باعث بروز شکستگی میشود، مثلا در اثر افتادن از ارتفاع بر روی زمین.در این حالت پاشنه پا دردناک است و با اعمال وزن بر روی پاشنه این درد شدید میشود. همچنین ممکن است پاشنه پا ورم داشته باشد. شخص احتمالا به خاطر درد پاشنه، به نحو متفاوتی راه میرود.
سندرم تریگونوم یا گیر افتادگی خلفی مچ پا
درد پاشنه پا همچنین ممکن است به دلیل بیماری دیگری به نام سندرم OS Trigonum یا گیرافتادگی خلفی مچ پا ایجاد شود. البته این یکی از دلایل نادر درد پاشنه پا است و اغلب، رقصندگان باله و ورزشکاران دچار آن میشوند. این مشکل موجب تحریک و التهاب بافتهای نرم موجود در پشت پاشنه پا میشود. OS Trigonum نام یک استخوان اضافی کوچک در مفصل مچ پا است که برخی از افراد به طور مادرزادی آن را دارند. این استخوان اضافی به بافتهای نرم اطراف خود فشار وارد کرده و آنها را تحریک میکند. درد ناشی از سندرم تریگونوم معمولا بر اثر خم شدن مکرر مچ پا به سمت پایین یا بر اثر آسیبدیدگی مچ پا ایجاد میشود.
بیماری sever (سِوِر)
بیماری Sever یکی از شایع ترین علل درد پاشنه در کودکان و نوجوانان است. این بیماری بر اثر التهاب صفحههای رشد در پاشنه پا ایجاد میشود. علت این التهاب، جهش رشد در کودکان است که در آن استخوان پاشنه سریعتر از ماهیچهها و رباطهای اطراف خود رشد میکند. علت این امر اغلب ایستادن طولانی مدت، فشار بیش از حد به پاشنه هنگام بازی یا ورزش و دودیدن و پرش کردن است.
سندرم تونل تارسال
یک بیماری دیگر وجود دارد که میتواند باعث درد پاشنه هنگام ایستادن یا راه رفتن شود. سندرم تونل تارسال بر اثر وارد شدن فشار به عصب تیبیا هنگام عبور از تونل تارسال در سمت داخلی مچ پا ایجاد میشود. علل مختلفی مانند تورم، گانگلیون، آرتریت، کیست، تومورهای خوشخیم یا کف پای صاف میتوانند باعث تنگ شدن فضای تونل تارسال شوند. شایع ترین علائم سندرم تونل تارسال، درد پاشنه پا است که تا مچ و ساق پا منتشر میشود. همچنین ممکن است شخص حس گزگز، خواب رفتن پا، سرما یا گرما در پای خود داشته باشد. علائم این بیماری در شب بدتر میشوند.
آرتریت
آرتریت بیماری است که باعث التهاب مفاصل میشود و ممکن است این التهاب در هر مفصلی از جمله مفاصل پا رخ دهد. اگر به کف پای صاف مبتلا هستید، احتمال آن وجود دارد که به آرتریت نیز دچار شوید. البته آرتریت معمولا زانو و لگن را درگیر میکند اما گاهی ممکن است بر روی استخوان پاشنه نیز اثر بگذارد. همچنین وارد شدن ضربه و آسیبدیدگی پا نیز میتواند موجب بروز آرتریت شود. این مشکل موجب بروز درد پاشنه ی پا خصوصا بعد از راه رفتن به مدت طولانی میشود.
آتروفی پد چربی
پدهای چربی در کف پا که مانند یک بالشتک برای جذب فشار عمل میکنند ممکن است به تدریج از بین بروند زیرا پاهای ما در طول زندگی بیش از ۱۰۰۰۰۰ مایل گام بر میدارد. اگر پدهای چربی کف پا دچار فرسایش شده و نازک شوند، روی پاشنه پا فشار بیشتری وارد شده و دردناک میشود. این مشکل، دومین علت شایع درد پاشنه است.
تشخیص و درمان درد پاشنه
ممکن است لازم باشد برای بررسی وجود شکستگی فشاری یا آرتریت نیاز به انجام عکسبرداری اشعهی ایکس یا اسکن امآرآی باشد. درمانهای تجویزی برای درد پاشنه پا عبارتند از:
استراحت و کمپرس سرد
در صورتی که درد پاشنه ی پا ناشی از مواردی مانند التهاب تاندون کف پا باشد، با درمانهای ساده و محافظهکارانه مانند محدود کردن فعالیتها، استراحت کردن و گذاشتن کمپرس سرد قابل درمان است. برخی از فعالیتها علائم بیمار را تشدید میکنند که باید از انجام این فعالیتها اجتناب شود.
گذاشتن کیسه یخ روی پای آسیب دیده نیز میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. کمپرس سرد را هر دو تا سه ساعت یکبار استفاده کنید و هر بار، زمان گذاشتن کمپرس سرد روی پا بیشتر از ۲۰ دقیقه نباشد. در صورتی که هنگام گذاشتن یخ روی پا، دچار بیحسی شدید، یخ را از روی پا بردارید. غلتاندن کف پا روی یک بطری آب سرد یا یخزده نیز میتواند به تسکین درد بسیار کمک کند.
دارودرمانی
داروهای مسکن و ضدالتهاب، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، میتوانند به کاهش التهاب و علائمی مانند درد کمک کنند. در موارد خاصی نیز، برای تسکین موقتی درد، تزریق استروئید تجویز میشود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی میتواند به کاهش درد پاشنه پا کمک کند. انجام ورزشهای تجویز شده از سوی فیزیوتراپ میتوانند به کشش و تقویت تاندون فاشیای کف پا و تاندون آشیل کمک کنند. همچنین در صورتی که ماهیچههای پا و ساق پا دچار گرفتگی باشند، درد پاشنهی پا بسیار تشدید میشود. تمرینات کششی ملایم موجب افزایش انعطافپذیری عضلات ساق پا شده و به کاهش گرفتگی و درد بسیار کمک میکند.
کفی طبی سفارشی
استفاده از کفیهای سفارشی یا ارتزی تواند هم به پیشگیری و هم درمان درد پاشنه کمک کند خصوصا اگر درد پاشنه ناشی از التهاب تاندون کف پا باشد. کفیهای سفارشی توسط متخصص بیماریهای پا تجویز شده و ساخته میشوند و به نحوی طراحی میشوند که کاملا مطابق با آناتومی خاص پای شما و نیازهای درمانی آن باشد و مشکلات ساختاری پا را جبران کند.
کفیهای سفارشی که در کفش قرار میکیرند موجب قرارگیری پا در وضعیت صحیح شده و با جذب فشارهای وارد شده به کف پا از تاندونها پا و مچ پا پشتیبانی میکنند.
شاک وِیوتراپی
نوعی روش درمانی با نام امواج شاکوِیو، معروف به فناوری فعالسازی نبض خارج بدنی (EPAT®)، میتواند برای درمان انواع اختلالات کف پا از جمله التهاب کف پا و درد آشیل و پاشنه پا مورد استفاده قرار بگیرد.
در این روش غیرتهاجمی و سرپایی که در مطب پزشک انجام میشود، مجموعه ی منحصر به فردی از امواج با انرژی بالا به به ناحیه آسیبدیده اعمال شده و موجب افزایش گردش خون و تحریک متابولیسم بدن شده و روند بهبودی و بازسازی بافتها را تسریع میکنند.
جراحی
اگر تمامی روشهای درمانی غیرتهاجمی و محافظهکارانه در درمان درد پاشنه بیاثر باشند، در این صورت انجام جراحی توصیه میشود. در حین عمل جراحی ممکن است فشار وارد شده روی عصبها برداشته شود یا خار استخوانی برداشته شود یا تاندونِ ملتهبشده، درمان شود.
درمانهای خانگی برای درد پاشنه پا چیست؟
چند راه آسان برای کاهش درد پاشنه پا وجود دارد که شامل موارد زیر میشود:
- بالا گرفتن پای آسیبدیده یا دردناک به طوری که بالا تر از سطح بدن باشد. این کار باعث میشود جریان مایع لنفاوی به سمت قلب تقویت شود و در نتیجه تورم پا کاهش پیدا کند.
- ماساژ دادن. اعمال فشار ملایم به پاشنه با استفاده از انگشتان یا یک غلتک باعث تسکین درد پاشنه میشود. غلتکهای ماساژ ممکن است از پلاستیک یا فلز یا چوب باشند و برخی از انها قابلیت گرم شدن یا سرد شدن دارند.
- استفاده از آتل پا در شب. آتل پا کمی به پا فشار وارد میکندو تاندونها را کشش میدهد که این امر به تسکین درد پاشنه کمک میکند خصوصا اگر علت درد پاشنه التهاب فاشیای کف پا باشد. آتل بستن در شب کمک میکند در طول شب خواب راحتی داشته باشید.
- استفاده از جورابهای طبی. جورابهایی هستند که برای درمان درد پاشنه طراح شدهاند و در طول روز، موجب فشرده سازی بافت پاشنه پا و پشتیبانی مختصر از بافت پاشنه پا میشوند. این جورابها به اندازه کافی نازک هستند که بتوانید آنها را با کفش بپوشید.
- کشش دادن پاها. گرفتگی و اسپاسم عضلات و تاندونها در ساق پا و پاها موجب درد پاشنه میشود. انجام حرکات کششی علاوه بر تقویت جریان خون میشود بلکه عضلات و تاندونها را کشش میدهد و گرفتگیهای عضلانی را رهاسازی میکند.
محصولات
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.