بیماری دیسک کمر عارضهای است که بیشتر به دیسکهای مابین مهرههای ستون فقرات آسیب میرساند. با افزایش سن دیسکهای کمر رفتهرفته مایع خود را از دست میدهند و از حجم آنها کاسته میشود و این شرایط نشانههایی از پوسیدگی و ساییدگی را در آنها ظاهر میکند. عارضههایی همچون تنگی کانال نخاعی، فتق دیسک و آرتروز از جمله مشکلاتی هستند که بعد از آسیبدیدگی دیسک و افزایش سن بروز میکنند.
ممکن است احساس درد و ناراحتی به خاطر فشار مضاعف بر طناب نخاعی و عصبها بیمار را گریبان گیر کند. به همین منظور برخی راهکارهای درمانی مانند فیزیوتراپی، خود مراقبتی، و تزریق دارو به ستون فقرات در کنترل علائم درد موثر هستند. در صورتی که احساس ناراحتی حالت مزمن پیدا کند، احتمالاً جراحی به بیمار پیشنهاد خواهد شد.
آیا علائم دیسک کمر و آرتروز یکسان هستند؟
با افزایش سن تغییراتی در بافت ستون فقرات افراد صورت میگیرد و این تغییرات زمینه را برای بروز بیماری دیسک کمر فراهم میسازند. آرتروز نیز عارضهای است که مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار میدهد و به آنها آسیب میرساند و ثابت شده با افزایش سن در ارتباط است.
پس با این تفاسیر آیا میتوان ادعا کرد دیسک کمر و آرتروز کاملا شبیه به هم هستند؟
دیسک کمر چه نوع عارضهای است؟
مابین هر یک از مهرههای کمر دیسکهای حاوی مایع وجود دارند و این دیسکها به مانند جسمی ضربه گیر برای ستون فقرات ایفای نقش میکنند. هر چه سن افراد بالاتر میرود، این دیسکها سستتر شده و از حجم مایع درون آنها کاسته میشود. تخت شدن، ایجاد برآمدگی و پارگی به مرور زمان باعث میشود دیسک آن ویژگی کشسانی خود را از دست بدهد. در این مواقع معمولاً فرد به عارضه دیسک کمر مبتلا شده است.
موضوع جالبتر این است که ممکن است بیمار به دیسک کمر دچار شده باشد و مدتها از آن بیخبر باشد. در برخی موارد، تغییرات در دیسکها با علائمی همچون درد و ناراحتی همراه نیستند. یا اینکه احتمال دارد بیمار به علائم دچار شود اما تا مدتها نداند علائم به مشکلات ستون فقرات مربوط میشوند.
آرتروز دقیقاً چه نوع بیماری است؟
آرتروز واژهای است که معمولاً به گوش افراد رسیده است، اما واقعاً چه مفهومی دارد؟ آرتروز یک اصطلاح پرکاربرد است و از آن برای توصیف درد مفصل و یا بیماری مفصلی استفاده میشود. این عارضه انواع و دلایل بسیاری دارد. برای مثال، تحلیل رفتن مفاصل، عفونت و التهاب از علائم اصلی آن است.
آستئوآرتریت یا آرتروز مفاصل و استخوان یکی از شایعترین شکلهای بیماری آرتروز است و برای توصیف آرتروز ناشی از تحیل رفتن رباط مفصلی کاربرد دارد. اگر در محل اتصال دو استخوان رباط وجود نداشته باشد، استخوانها با جابجایی مفصل به یکدیگر ساییده خواهند شد و به دنبال آن احساس درد و ناراحتی به بیمار دست خواهد داد.
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
با این توضیحات این پرسش پیش میآید که آیا دیسک کمر و آرتروز یک نوع بیماری هستند یا با هم فرق دارند؟
عارضه دیسک کمر توصیف کننده هر گونه تغییر در دیسکهای ستون فقرات است. اما همانطوری که قبلاً هم به آن اشاره شد، بسیاری از بیماران مبتلا به دیسک کمر علائمی از عارضه را از خود نشان نمیدهند. از این رو، نمیتوان بیماری آرتروز را به این دسته از بیماران نسبت داد.
با این حال، در سایر بیماران مشاهده شده دیسک کمر ممکن است آنقدر تحیل رفتگی در دیسکهای بین مهرهای به وجود بیاورد که با هر جابجایی این مهرهها به یکدیگر ساییده شوند. درد حاصله نمونهای از عارضه آستئوآرتریت ستون فقرات است.
پس آیا میتوان گفت فرقی بین دیسک کمر و آرتروز وجود ندارد؟ حقیقاً پاسخ خیر است. اما علائم تا حدودی شبیه به هم است. در برخی بیماران ممکن است دیسک کمر پیشرفت پیدا کند و به آتروز استخوان و مفاصل تبدیل شود. تفاوت اصلی این است که دیسک کمر آنچه در دیسکهای ستون فقرات رخ داده را توصیف میکند. عارضههایی همچون آرتروز یا رادیکولوپاتی (سیاتیک یا گیرافتادگی عصب گردن) در نتیجه پیشرفت همین تغییرات دیسکی بروز میکنند.
درمان دیسک کمر و درد بخش تحتانی کمر
روشهای درمانی غیر فعال برای درد بخش تحتانی کمر در اثر دیسک کمر
-
داروی مسکن.:
داروهای مسکن مانند استامینوفن، داروهای استروئیدی، ناکروتیک و قرصهای آرامش دهنده عضله به منظور معالجه و تسکین درد بخش تحتانی کمر استفاده میشوند. به طور کلی مصرف قرصها با بعضی عوارض، خطرات و مزیتهایی همراه است و پزشکان با توجه به نوع ناراحتی کمر و سلامت کلی بیمار در خصوص تجویز دارو تصمیمگیری میکنند.
-
دستکاری و جابجایی مهرههای کمر با ماساژ:
یک متخصص طب پزشکی و درمانگر با تجربه کسی است که با طراحی یک سری حرکات میتواند عصبها را از زیر فشار خارج کند، دامنه حرکتی عضو آسیب دیده را بیشتر کند، جریان خون را در ناحیه آسیبدیده به حالت نرمال بازگرداند، انقباض ماهیچهای را رفع کند و برخی واکنشهای شیمیایی را در بدن بیمار به وجود بیاورد (مثل ترشح اندورفین) که عملکردی مانند قرص مسکن طبیعی برای بدن ایفا میکند و از این طریق احساس درد و ناراحتی را از بین میبرد.
-
تزریق اپیدورال:
تزریق مستقیم داروهای استروئیدی از راه پوست و داخل ستون فقرات روش دیگری است که کمک زیادی به برطرف کردن کمردرد و کاهش التهاب ناحیه آسیبدیده میکند.
-
دستگاه تنس:
این نوع تجهیزات پزشکی نوعی حرارت ملایم را به بدن بیمار و نقطه آسیبدیده ساطع میکنند و بدین طریق مانع از ارسال سیگنالهای درد به بخش تحتانی کمر میشوند.
-
اولتراسوند:
مادامی که احساس کمردرد از ناحیه تحتانی حاد شود ممکن است از اولتراسوند برای حرارت دادن به ناحیه آسیبدیده استفاده شود، این تکنیک تاثیر چشمگیری در افزایش جریان خون و انتقال مواد مغذی التیام بخش به ناحیه آسیبدیده دارد.
-
ماساژ:
ماساژ درمانی با بهتر کردن جریان خون، شل کردن عضلات، افزایش دامنه حرکتی، و افزایش سطح اندورفین بدن تا حد زیادی در رفع علائم بیماری کارساز است.
علیرغم گزینههای فوق الذکر تکنیکهای درمانی دیگری مانند استفاده از کمپرس گرما و سرما، طب سوزنی، رفتار درمانی هم به بیماران پیشنهاد میشود تا به نوعی از میزان کمردرد کاسته شود و این امکان برای بیمار فراهم شود که دورههای توانبخشی و ورزشی را ادامه دهد.
درمان آرتروز کمر
کنترل و مدیریت درد، به حداقل رساندن آسیبدیدگی مفصل و بهبود سطح زندگی یا حفظ کارائی بیماران از جمله اهداف کلیدی تکنیکهای درمانی به حساب میآیند.
در همین راستا و به منظور محقق ساختن این اهداف و جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل، پیروی از برخی درمانهای دارویی و راهکارهای بهبود سبک زندگی کمککننده هستند.
این گزینههای درمانی عبارتند از:
- مصرف برخی داروها
- درمانهای غیر دارویی
- فیزیوتراپی و کار درمانی
- آتل و استفاده از تجهیزات طبی محافظ مفصل
- آموزش و حمایت از بیمار
- کاهش وزن
- جراحی، با هدف جااندازی مفصل
تجویز دارو
در صورتی که بیمار به نوع آرتروز غیرالتهابی مثل آستئوارتریت مبتلا باشد، اغلب مواقع عارضه با تجویز داروهای مسکن، فعالیت بدنی و کاهش وزن (اگر بیمار اضافه وزن داشته باشد) قابل درمان است.
این روش درمانی در خصوص نوع التهابی آرتروز نیز جواب میدهد با این تفاوت که مصرف بعضی داروهای التهابزا مانند کورتیکواستروئید و داروهای التهابزا غیر استروئیدی، داروهای غیر روماتیسمی اصلاحکننده بیماری و داروهای تازه به بازار آمده موسوم به بیولوژیک نیز به بیماران پیشنهاد میشوند.
تجویز دارو به نوع آرتروز بستگی دارد. متداولترین داروهای درمانی شامل:
- داروی مسکن
- داروهای التهابزا و غیر استروئیدی
- داروهای ضد تحریک
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاحکننده بیماری
- داروهای بیولوژیک
- کورتیکواستروئیدها
روشهای درمانی فعال در جهت تسکین کمردرد
-
ورزش:
ورزش به عنوان تنها روش کسب بهبودی در دراز مدت برای اکثر بیماران محسوب میگردد و معمولاً ترکیبی از حرکات هوازی کم برخورد، کششی و تقویتی را شامل میشود.
-
ترک سیگار:
در خصوص آن دسته از بیمارانی که دخانیات مصرف میکنند پزشکان به جهت بهتر کردن وضعیت گردش خون و روند درمان ترک دخانیات را پیشنهاد میکنند. تحقیقات نشان داده مصرف طولانی مدت دخانیات رابطه مستقیمی با کمردرد مزمن دارد.
-
کاهش وزن:
بیماران دچار اضافه وزن میتوانند با پایین آوردن وزن اضافی خود تا حد قابل توجهی از میزان کمردرد بکاهند، چون با این کار رباطها و عضلات تحتانی کمر تا حدودی از زیر فشار مضاعف خارج خواهند شد.
-
وسایل ارگونومیک:
راهکارهای دیگری هم برای خارج کردن عضلات آسیب دیده از زیر فشار در دسترس هستند از جمله استفاده از صندلیهای ارگونومیک، پوشیدن کفشهای راحت مثل کتانی، بهرهگیری از تکنیکهای صحیح بلند کردن اشیاء و پرهیز از نشستن طولانی مدت در یک وضعیت.
درمانهای طبیعی
بیماران مبتلا به آرتروز میتوانند با پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل و یک برنامه تمرینی مناسب، ترک دخانیات و پرهیز از مصرف نوشیدنیهای الکلی کمک زیادی به حفظ سلامت کلی خود کنند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی مخصوصی جهت درمان بیماری آرتروز وجود ندارد اما مصرف برخی موادغذایی میتواند به کاهش التهاب کمک کند.
غذاهایی که در زیر آمده و معمولا در رژیم غذای مدیترانهای وجود دارد دارای موادمغذی مناسب برای سلامت مفاصل هستند:
- ماهی
- خشکبار و مغزها
- میوهها و سبزیجات
- انواع لوبیاها
- روغن زیتون
- غلات کامل
خوراکهایی که باید از خوردن آنها پرهیز کرد
بیماران مبتلا به آرتروز بایستی از خوردن خوراکهای زیر اجتناب ورزند.
سبزیجات جالیزی همچون گوجهفرنگی حاوی مواد شیمیایی موسوم به سولانین هستند و نتایج تحقیقاتی از ارتباط بین آنها و درد آرتروز حکایت دارد. وقتی صحبت از این نوع سبزیجات به میان میآید دیدگاههای متفاوتی در اینباره مطرح است اما تعدادی از بیماران اعتقاد دارند با پرهیز از خوردن این نوع ماده غذایی شاهد کاهش علائم بیماری بودهاند.
مدیریت فردی
استراتژیهای کلیدی عبارتند از:
- داشتن فعالیت فیزیکی متداوم
- داشتن وزن مناسب
- انجام معاینات و چکاب منظم نزد پزشک
- مراقبت از مفاصل در برابر فشارهای غیر ضروری
به منظور کمک به مدیریت و کنترل دردهای عارضه هفت عادت به بیماران پیشنهاد شده است:
-
برنامهریزی:
علائم بیماری خود را زیر نظر داشته باشید، در خصوص میزان درد، نوع قرصهای مصرفی و عوارض جانبی آنها با پزشک مشورت کنید.
-
مدیریت درد و خستگی:
امکان تلفیق راهکارهای مدیریت غیردارویی درد و رژیم دارویی وجود دارد. کلید داشتن زندگی راحت همراه با آرتروز یادگیری نحوه مدیریت خستگی است.
-
بیتحرک نباشید.:
ورزش برای کنترل عارضه آرتروز کمر و داشتن سلامتی کامل سودمند است.
-
داشتن استراحت کافی:
علیرغم پرهیز از بیتحرکی، استراحت در زمان اوج ناراحتی به همان اندازه اهمیت دارد.
-
خوردن غذاهای سالم:
داشتن وزن مناسب و پیشگیری از بروز التهاب با پیروی از یک رژیم غذایی متعادل امکانپذیر است. از خوردن غذاهای فرآوریشده و خوراکهایی که حاوی محصولات حیوانی و مواد التهابزا هستند پرهیز کنید و بیشتر انتخابهای خود را از بین غذاهای گیاهی سالم و غنی از آنتی اکسیدان و دارای خواص التهابزایی انجام دهید.
-
بهبود کیفیت خواب:
احساس خستگی و علائم درد ناشی از آرتروز کمر به واسطه کمخوابی تشدید میگردد. میتوانید با جستجو در اینترنت از برخی تکنیکهای مفید برای راحت خوابیدن و زودتر به خواب رفتن آگاهی یابید. از مصرف کافئین و ورزشهای طاقتفرسا هنگام غروب پرهیز کنید و زمان کار کردن با رایانه، تماشای تلویزیون یا ور رفتن با گوشی را پیش از خواب به حداقل میزان ممکن برسانید.
-
مراقبت از مفاصل:
بعضی نکات درباره مراقبت از مفاصل عبارتند از استفاده از مفاصل بزرگتر و قویتر بدن هنگام باز کردن درب، سعی کنید موقع حمل اشیاء سنگین از یک کولهپشتی استفاده کنید تا از این طریق وزن آن روی تمام مفاصل بدن قرار گیرد و موقع چنگ زدن به چیزی سعی کنید آن جسم را با استفاده از دستگیره پوششدار به سمت خود بکشید.
فیزیوتراپی
ممکن است متخصص طب پزشکی انجام یک سری روشهای فیزیوتراپی را به بیماران توصیه کند مانند:
-
آبگرم درمانی:
در استخر آبگرم ورزش کنید. آب به مانند تکیهگاه برای عضلات و مفاصل بدن عمل میکند و مانع از وارد آمدن فشار بیش از حد به آنها میشود.
-
فیزیوتراپی:
سعی کنید ترکیبی از حرکات ورزشی متناسب با بیماری و نیازهای فردی را با تکنیکهای ماساژ و استفاده از کمپرس سرما و گرما به کار ببندید.
-
کاردرمانی:
کارهای روزمره خود را مدیریت کنید، از تجهیزات محافظ مانند آتل و چسب کمر استفاده کنید، و از مفاصل در برابر هر نوع آسیبدیدگی محافظت کرده و میزان خستگی بدن را مدیریت کنید.
فعالیت بدنی
برخی فعالیتهای بدنی سازگار با مفاصل و مناسب برای بزرگسالان مبتلا به آتروز کمر و بیماریهای قلبی عبارتند از:
- پیادهروی
- شنا
- دوچرخهسواری
Block "question-and-answer" not found
محصولات
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.