بیماری پارکینسون (PD) نوعی اختلال پیشرونده عصبی است، که بر سلولهای عصبی تولید کننده دوپامین در مغز تاثیر میگذارد. دوپامین نقش مهمی در تنظیم حرکت بدن دارد و کاهش آن میتواند علت ایجاد بسیاری از علائم بیماری پارکینسون در فرد مبتلا باشد. علائم به طور کلی در طول سالها به آرامی ایجاد میشوند و با گذشت زمان بدتر میشوند. پیشرفت علائم به دلیل تنوع بیماری اغلب از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
تشخیص بیماری پارکینسون از طریق برخی علائم خاص صورت میپذیرد. این علائم شامل لرزش یا رعشه غیرقابل کنترل، عدم هماهنگی و مشکلات گفتاری هستند. با این حال علائم متفاوت میباشند و ممکن است با پیشرفت بیماری بدتر شوند.
علائم اصلی پارکینسون عبارتند از:
- لرزش و رعشه غیرقابل کنترل
- کندی در حرکت (برادیکینزی)
- مشکلات تعادلی و مشکلات احتمالی هنگام ایستادن
- سفتی در اندامها
در صورت تشخیص این اختلال مغزی پزشکان برای توصیف شدت علائم از مقیاس رتبهبندی هوین و یاهر استفاده میکنند. این مقیاس براساس پیشرفت بیماری به پنج مرحله تقسیم میشود. مراحل پنجگانه به پزشکان در ارزیابی میزان پیشرفت بیماری کمک میکنند.
مراحل بیماری پارکینسون
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
مرحله 1
مرحله 1 خفیفترین شکل پارکینسون است. در این مرحله ممکن است علائمی وجود داشته باشند اما آنقدر شدید نیستند که بتوانند در کارهای روزمره و سبک کلی زندگی تداخلی ایجاد کنند. در حقیقت علائم در این مرحله به قدری کم هستند که اغلب مورد توجه واقع نمیشوند. با این حال خانواده و دوستان ممکن است تغییراتی را در وضعیت بدن، راه رفتن یا حالات صورت شما مشاهده کنند.
بروز لرزش و سایر مشکلات حرکتی از علائم مشخص مرحله 1 پارکینسون هستند. این علائم معمولاً منحصر به یک طرف بدن میباشند. داروهای تجویز شده میتوانند در به حداقل رساندن و کاهش علائم در این مرحله مؤثر باشند.
مرحله 2
مرحله 2 شکل متوسط بیماری پارکینسون است و علائم آن نسبت به مرحله 1 بسیار بیشتر قابل مشاهده میباشد. علائمی مانند سفتی، لرزش و رعشه بیشتر قابل توجه هستند و ممکن است تغییراتی در حالات صورت نیز ایجاد شود.
با آن که سفتی عضله باعث طولانی شدن روند انجام وظایف میشود اما مرحله 2 تعادل را مختل نمیکند. مشکلات در راه رفتن ممکن است ایجاد گردند یا افزایش یابند و وضعیت بدن نیز ممکن است تغییر کند.
افراد در این مرحله علائمی را در دو طرف بدن احساس میکنند (اگرچه ممکن است فقط یک طرف تحت تأثیر قرار گیرد). گاهی اوقات مشکلاتی در گفتار نیز به وجود میآیند.
اکثر افراد مبتلا به مرحله 2 پارکینسون هنوز هم میتوانند به تنهایی زندگی کنند، اگرچه ممکن است متوجه دشواری در انجام برخی از وظایف شوند. پیشرفت از مرحله 1 به 2 میتواند ماهها یا حتی سالها طول بکشد. هیچ راهی نیز برای پیشبینی پیشرفت بیماری در فرد وجود ندارد.
مرحله 3
مرحله 3 مرحله میانی پارکینسون است. این مرحله نقطه عطف عمدهای در پیشرفت بیماری محسوب میشود. بسیاری از علائم مشابه علائم مرحله 2 میباشند. هرچند در مرحله 3 احتمالاً از دست دادن تعادل و کاهش رفلکس بیشتری را تجربه خواهید کرد. حرکات بدن در کل کندتر میشوند. به همین دلیل احتمال زمینخوردن نیز در مرحله 3 بیشتر میشود.
پارکینسون در این مرحله به طور قابل توجهی بر کارهای روزمره تأثیر میگذارد اما بیمار همچنان قادر به انجام آنها است. مصرف دارو همراه با کاردرمانی ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
مرحله 4
استقلال بیماران مبتلا به مرحله 3 پارکینسون را از افراد مرحله 4 جدا میکند. در مرحله 4 ایستادن بدون کمک گرفتن امکان پذیر نیست. بیمار برای حرکت ممکن است به واکر یا نوع دیگری از وسایل کمکی نیاز داشته باشد.
بسیاری از افراد به دلیل کاهش قابل توجه در حرکت و زمان واکنش قادر به زندگی در این مرحله از پارکینسون به تنهایی نیستند. زندگی به تنهایی در مرحله 4 یا پس از آن ممکن است بسیاری از کارهای روزمره را غیرممکن سازد و این امر میتواند بسیار خطرناک باشد.
مرحله 5
مرحله 5 پیشرفتهترین مرحله بیماری پارکینسون است. سفتی پیشرفته در پاها نیز میتواند باعث توقف هنگام ایستادن شود. چنین روندی ایستادن یا راه رفتن را غیر ممکن میکند. بیمار در این مرحله به ویلچر (صندلی چرخدار) احتیاج دارد و اغلب قادر به ایستادن به تنهایی و بدون افتادن نیست. برای جلوگیری از زمینخوردن باید به طور شبانهروزی به بیمار کمک شود.
حدود 30 درصد از بیماران در مراحل 4 و 5 دچار گیجی، توهم و هذیان میشوند. توهم زمانی است که فرد مواردی را میبیند که بر پایه واقعیت نیستند. هذیان هنگامی اتفاق میافتد که شما باورهایی در خصوص برخی موارد نادرست داشته باشید حتی اگر مدارکی مبنی بر غلط بودن این باورها به شما ارائه شوند. زوال عقل نیز یکی از علائم شایع است و تا 75 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون را درگیر میکند. عوارض جانبی داروهایی که در این مراحل استفاده میشوند در مقایسه با مزایای آنها بیشتر نمود مییابند.
[sv slug=”alert”]دگرگونی: برابری سلامت
ما به برابری سلامت اعتقاد داریم – فرصتی برابر برای همه جهت داشتن زندگی سالم. ما برای از بین بردن نابرابریهای سلامتی-بهداشتی و ایجاد جهانی سالمتر برای همه تلاش میکنیم.
با مشاوران ما در اسپورتک جهت مشورت تماس بگیرید. ما در کل روزهای هفته در دسترس هستیم. میتوانید جهت تعیین وقت مشاوره و یا رزرو نوبت با شماره تلفنهای 62756441-021 یا 09190214543 تماس حاصل فرمایید.[sv slug=”alert1″]
سیستم رتبهبندی جایگزین
یکی از مشکلات مربوط به سیستم رتبهبندی هوین و یاهر این است که این سیستم فقط روی علائم حرکت متمرکز است. در حالی که انواع دیگری از علائم مرتبط با بیماری پارکینسون مانند اختلال فکری نیز وجود دارند.
به همین دلیل بسیاری از پزشکان ممکن است از مقیاس یکپارچه رتبهبندی بیماری پارکینسون نیز استفاده کنند. این سیستم به آنها امکان رتبهبندی مشکلات شناختی را که ممکن است وظایف روزمره و اثربخشی درمان را مختل کند، میدهد.
این مقیاس بسیار پیچیدهتر اما در عین حال دقیقتر است. این مقیاس به پزشکان اجازه میدهد تا تصویر کاملتری را در نظر بگیرند که به جای تنها علائم حرکتی، وضعیت سلامتی فرد را نیز بررسی میکند.
علائم غیرحرکتی
پیشرفت بیماری پارکینسون معمولاً با علائم حرکتی مانند سفتی عضله و لرزش ارزیابی میشود. هرچند علائم غیر حرکتی نیز شایع هستند. در برخی افراد سالها قبل از ابتلا به پارکینسون این علائم مشاهده میشود. برخی نیز پس از ابتلا به بیماری علائم را نشان میدهند. 80 تا 90 درصد افراد مبتلا به پارکینسون نیز علائم غیرحرکتی را تجربه خواهند کرد.
علائم غیر حرکتی عبارتند از:
- تغییرات شناختی مانند مشکلات در حافظه یا برنامهریزی یا کند شدن قدرت تفکر
- اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی
- اختلالات خواب مانند بیخوابی
- خستگی
- یبوست
- مشکلات بینایی
- مشکلات در گفتار و بلع
- مشکلات در حس بویایی
علائم غیر حرکتی ممکن است در بسیاری از افراد نیاز به درمان اضافی داشته باشد. این علائم میتوانند همراه با پیشرفت بیماری پیشروی کنند.
آیا بیماری پارکینسون کشنده است؟
بیماری پارکینسون خود منجر به مرگ نمیشود. با این حال علائم مربوط به پارکینسون میتوانند کشنده باشند. به عنوان مثال صدماتی که به دلیل زمینخوردن یا مشکلات مرتبط با زوال عقل رخ میدهند میتوانند منجر به مرگ شوند.
برخی از افراد مبتلا به پارکینسون در بلعیدن مشکل دارند. این مشکل میتواند منجر به بروز پنومونی آسپیراسیون شود. این شرایط هنگامی ایجاد میشود که غذاها یا سایر اجسام خارجی به داخل ریهها برگردانده شوند.
تشخیص بیماری پارکینسون
هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد. تشخیص بیماری پارکینسون توسط پزشک متخصص در زمینه بیماریهای سیستم عصبی (متخصص مغز و اعصاب) صورت میگیرد. تشخیص نیز بر اساس سابقه پزشکی، بررسی علائم و نشانهها و معاینه عصبی و فیزیکی صورت میپذیرد.
پزشک متخصص ممکن است انجام اسکن توموگرافی رایانهای تک فوتون (SPECT) خاصی تحت عنوان اسکن ترانسپورتر دوپامین (DaTscan) را پیشنهاد کند. اگرچه این آزمایش میتواند در روند تشخیص ابتلا به بیماری پارکینسون کمک کند اما در نهایت علائم و معاینه عصبی هستند که تشخیص صحیح را تعیین میکنند. بیشتر افراد به اسکن ترانسپورتر دوپامین نیازی ندارند.
پزشک ممکن است تستهای آزمایشگاهی مانند آزمایش خون را برای رد سایر شرایطی که ممکن است باعث ایجاد علائم شوند نیز درخواست دهد.
آزمایشهای تصویربرداری مانند ام آر آی، اولتراسوند مغز و اسکن پی ای تی نیز ممکن است برای کمک به رد سایر اختلالات استفاده شوند. آزمایشهای تصویربرداری برای تشخیص بیماری پارکینسون چندان مفید نیستند.
علاوه بر معاینه عصبی و فیزیکی پزشک ممکن است داروی مختص پارکینسون به نام کاربیدوپا-لوودوپا (ریاتاری، سینمت و سایر برندها) را تجویز کند. برای مشاهده تأثیر دارو باید دوز کافی استفاده شود زیرا مصرف دوزهای پایین برای یک یا دو روز تأثیر چندانی نخواهند داشت. بهبود قابل توجه پس از مصرف این دارو اغلب تأییدی بر تشخیص بیماری پارکینسون است.
گاهی اوقات تشخیص بیماری پارکینسون زمان میبرد. پزشک ممکن است مراجعات منظم به متخصصان مغز و اعصاب دارای مجوز در زمینه اختلالات حرکتی را جهت ارزیابی وضعیت و علائم بیمار در طول زمان و تشخیص بیماری پارکینسون توصیه نماید.
درمان بیماری پارکینسون
تاکنون درمان قطعی برای بیماری پارکینسون شناخته نشده است. همچنین هیچ علت مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. دلیل این امر احتمالاً دخالت ترکیبی از عوامل مانند میزان آسیبپذیری فردی و عوامل محیطی در ایجاد بیماری است. بیشتر موارد بیماری پارکینسون بدون ارتباط ژنتیکی اتفاق می افتند. تنها 10 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون سابقه ابتلای خانوادگی به این بیماری را دارند. بسیاری از سموم در این رابطه مورد مطالعه قرار گرفتهاند اما هیچ عامل واحدی را نمیتوان به طور قطع با پارکینسون مرتبط دانست. هرچند تحقیقات در این خصوص ادامه دارند. تخمین زده میشود که احتمال ابتلای مردان به این بیماری در مقایسه با زنان دو برابر است.
در نهایت درک علائم حرکتی و غیرحرکتی پارکینسون میتواند تشخیص زودهنگام و در نتیجه درمان سریعتری را به همراه داشته باشد. تشخیص و به دنبال آن درمان زودهنگام میتوانند کیفیت زندگی را بهبود بخشند.
آگاهی از عوامل خطر انفرادی میتواند به شما در شناسایی علائم در مراحل اولیه کمک کند. به خاطر داشته باشید که همه افراد به شدیدترین مراحل پارکینسون مبتلا نمیشوند. این بیماری در افراد مختلف بسیار متفاوت است.
با وجود اینکه بیماری پارکینسون قابل درمان نیست اما داروها میتوانند اغلب به طرز چشمگیری در کنترل علائم به شما کمک کنند. در برخی موارد پیشرفتهتر ممکن است عمل جراحی نیز توصیه شود.
پزشک همچنین ممکن است تغییر سبک زندگی به ویژه انجام منظم ورزش هوازی را توصیه کند. در بعضی موارد فیزیوتراپی با تمرکز بر تعادل و کشش نیز از اهمیت خاصی در روند درمان بیماری برخوردار است. یک متخصص آسیب شناس زبان گفتاری نیز میتواند به بهبود مشکلات گفتاری شما کمک کند.
داروها
داروها به شما کمک میکنند مشکلات مربوط به راه رفتن، حرکت و لرزش را کنترل کنید. این داروها باعث افزایش دوپامین یا جانشینیِ آن میشوند.
در افراد مبتلا به پارکینسون غلظت دوپامین مغزی کم است. با این حال دوپامین نمیتواند مستقیماً تجویز شود. دوپامین در صورت تجویز مستقیم توانایی ورود به مغز را نخواهد داشت.
ممکن است پس از شروع درمان بیماری پارکینسون بهبود چشمگیری در علائم خود مشاهده کنید. با گذشت زمان تأثیر داروها به طور مکرر کاهش مییابد یا میزان سازگاری با آنها کمتر میشود. شما هنوز هم میتوانید علائم خود را به خوبی کنترل کنید.
داروهایی که پزشک ممکن است تجویز کند شامل موارد زیر هستند:
- کاربیدوپا-لوودوپا. لوودوپا موثرترین داروی بیماری پارکینسون یک ماده شیمیایی طبیعی است که به مغز منتقل و در آن جا به دوپامین تبدیل میشود.
لوودوپا با کاربیدوپا (لودوسین) ترکیب میشود. کاربیدوپا از تبدیل زودهنگام لوودوپا به دوپامین خارج از مغز محافظت میکند. این روند از احتمال بروز عوارض جانبی مانند حالت تهوع جلوگیری میکند یا آنها را کاهش میدهد.
عوارض جانبی ممکن است شامل حالت تهوع یا سبکی سر (افت فشار خون ارتاستاتیک) باشند.
با گذشت زمان و پیشرفت بیماری ممکن است از پایداری لوودوپا کم شود و این دارو شروع به نوسان کند.
همچنین ممکن است بعد از مصرف دوزهای بالاتر لوودوپا حرکات غیر ارادی (دیسکینزی) مشاهده شود. پزشک ممکن است دوز مصرفی را کاهش دهد یا زمان دوزهای شما را جهت کنترل اثرات تنظیم کند.
- کاربیدوپا-لوودوپا استنشاقی. اینبریا نام تجاری جدید کاربیدوپا-لوودوپا در شکل استنشاقی است. این دارو ممکن است در مدیریت علائمی که با قطع ناگهانی داروهای خوراکی در طول روز ایجاد میشوند، مفید باشد.
- انفوزیون کاربیدوپا-لوودوپا. دوپا یک دارو با نام تجاری حاوی ترکیبی از کاربیدوپا و لوودوپا است. این دارو از طریق یک لوله تغذیهای تجویز میشود که دارو را به شکل ژل مستقیماً به روده کوچک منتقل میکند.
دوپا برای بیماران مبتلا به پارکینسون پیشرفته که همچنان به کاربیدوپا-لوودوپا پاسخ میدهند اما در پاسخ خود نوسانات زیادی دارند، تجویز میشوند. از آنجا که انفوزیون دوپا به طور مداوم صورت میگیرد، سطح این دو دارو در خون ثابت باقی خواهد ماند.
قرار دادن لوله نیازمند انجام جراحی کوچکی است. خطرات مرتبط با لوله شامل خارج شدنِ لوله از محل اصلی خود یا عفونت در محل انفوزیون است.
- آگونیستهای دوپامین. برخلاف لوودوپا آگونیستهای دوپامین به دوپامین تبدیل نمیشوند. در مقابل آگونیستهای دوپامین اثرات دوپامین در مغز را تقلید میکنند.
این دسته از داروها در درمان علائم بیماری پارکینسون به اندازه لوودوپا مؤثر نیستند. با این حال ماندگاری آگونیستهای دوپامین بیشتر است و ممکن است جهت فرونشاندن علائم گاه و بیگاه لوودوپا همراه با آن استفاده شوند.
آگونیستهای دوپامین شامل پرامیپکسول (میراپکس)، روپینیرول (رکیپ) و روتیگوتین (نوپرو که به صورت پچ استفاده میشود) هستند. آپومورفین (آپوکین) یک آگونیست دوپامین تزریقی کوتاه اثر است که برای تسکین سریع استفاده میشود.
برخی از عوارض جانبی آگونیستهای دوپامین مشابه عوارض جانبی کاربیدوپا-لوودوپا هستند. اما میتوانند علائمی از قبیل توهم، خوابآلودگی و رفتارهای افراطی مانند بیشفعالی جنسی، قمار و خوردن بیش از حد را نیز موجب شوند. اگر این داروها را مصرف میکنید و رفتاری غیر از حالت معمول خود را دارید به پزشک مراجعه کنید.
- مهارکنندههای MAO-B. این داروها شامل سلژیلین (زلاپار)، راساگیلین (آزیلکت) و سافینامید (زاداگو) هستند. این دسته از داروها با مهار آنزیم مغزی مونوآمین اکسیداز از تجزیه دوپامین مغز جلوگیری میکنند. این آنزیم دوپامین مغز را متابولیز میکند. سلژیلین که همراه با لوودوپا تجویز میشود ممکن است به جلوگیری از زوال تدریجی کمک کند.
عوارض جانبی مهارکنندههای MAO-B ممکن است شامل سردرد، حالت تهوع یا بیخوابی باشند. این داروها وقتی به کاربیدوپا-لوودوپا اضافه شوند، خطر توهم را افزایش میدهند.
مهارکنندههای MAO-B به دلیل واکنشهای احتمالی جدی اما نادر غالباً در ترکیب با اکثر داروهای ضد افسردگی یا داروهای مخدر خاص استفاده نمیشوند. قبل از مصرف هرگونه داروی اضافی همراه با مهارکنندههای MAO-B با پزشک خود مشورت کنید.
- مهارکنندههای کاتکول اُ متیل ترانسفراز (COMT). انتاکاپون (کمتان) و اوپیکاپون (اونژنتیس) داروهای اصلی این گروه هستند. این داروها با مسدود کردن آنزیمی که باعث تجزیه دوپامین میشود موجب طولانی شدن اثر لوودوپا به طور ملایم میشوند.
عارضه جانبی از قبیل افزایش خطر حرکات غیر ارادی (دیسکینزی) عمدتاً ناشی از افزایش اثر لوودوپا است. سایر عوارض جانبی شامل اسهال، حالت تهوع یا استفراغ میباشند.
تولکاپون (تاسمار) یکی دیگر از مهارکنندههای COMT است که به دلیل خطر بروز آسیب جدی کبد و نارسایی کبدی به ندرت تجویز میشود.
- داروهای آنتیکولینرژیک. این داروها سالهاست که برای کمک به کنترل لرزش مرتبط با بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار میگیرند. داروهای آنتیکولینرژیک متعددی از جمله بنزتروپین (کوژنتین) یا تری هکسی فنیدیل در دسترس هستند.
با این حال مزایای اغلب این داروها تحت تأثیر عوارض جانبی مانند اختلال در حافظه، گیجی، توهم، یبوست، خشکی دهان و اختلال در ادرار قرار میگیرند.
- آمانتادین. پزشک ممکن است برای تسکین کوتاه مدت علائم بیماری پارکینسون خفیف و در مراحل اولیه آمانتادین را تجویز کند. همچنین ممکن است آمانتادین همراه با کاربیدوپا – لوودوپا برای کنترل حرکات غیر ارادی (دیسکینزی) ناشی از کاربیدوپا – لوودوپا در مراحل انتهایی بیماری پارکینسون تجویز شود.
عوارض جانبی ممکن است شامل بروز لکههای بنفش پوست، تورم مچ پا یا توهم باشند.
روشهای جراحی
تحریک عمیق مغز
در تحریک عمیق مغز (DBS)، متخصصین جراح، الکترودها را در قسمت خاصی از مغز شما قرار میدهند. این الکترودها به مولدی واقع در قفسه سینه نزدیک استخوان ترقوه متصل میشوند. این مولد نبضهای الکتریکی را به مغز شما میفرستد و میتواند علائم بیماری پارکینسون را کاهش دهد.
پزشک جهت درمان بیماری و بر اساس نیازهای بیمار تنظیمات را اصلاح میکند. جراحی ممکن است خطراتی از قبیل عفونت، سکته مغزی یا خونریزی مغزی را به همراه داشته باشد. برخی از افراد در سیستم DBS با مشکل روبرو شده یا به دلیل تحریک دچار عوارضی میشوند. در این صورت ممکن است لازم باشد پزشک برخی از قسمتهای سیستم را تنظیم یا جایگزین کند.
تحریک عمیق مغزی اغلب در افرادی که دچار بیماری پارکینسون پیشرفته و پاسخهای دارویی ناپایدار (لوودوپا) هستند، انجام میشود. تحریک عمیق مغزی میتواند نوسانات دارو را تثبیت کند، حرکات غیر ارادی (دیسکینزی) را کاهش دهد یا متوقف کند، لرزش و سفتی را کاهش دهد و روند کند شدن حرکت را بهبود بخشد.
تحریک عمیق مغزی در کنترل پاسخهای نامنظم و پر نوسان به لوودوپا یا کنترل نوعی دیسکینزی مؤثر است که با تجویز دارو بهبود نمییابند.
هرچند تحریک عمیق مغزی برای مشکلاتی به غیر از لرزش که به درمان با لوودوپا پاسخ نمیدهند، مفید نیست. حتی اگر لرزش به لوودوپا پاسخ مناسبی ندهد، میتوان آن را توسط تحریک عمیق مغزی کنترل کرد.
اگرچه تحریک عمیق مغزی میتواند در بهبود دائم علائم پارکینسون مؤثر باشد اما مانع پیشرفت بیماری پارکینسون نمیشود.
از آنجا که گزارشات نادری مبنی بر تأثیر درمان با تحریک عمیق مغزی بر حرکات مورد نیاز در شنا وجود دارند، سازمان غذا و داروی آمریکا توصیه میکند قبل از شنا با پزشک خود مشورت کرده و اقدامات احتیاطی در خصوص ایمنی در آب را رعایت نمایید.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی
اگر بیماری پارکینسون در شما تشخیص داده شده است باید با پزشک خود در خصوص تدوین یک برنامه درمانی همکاری نمایید. این برنامه درمانی باید بیشترین تأثیر بر کاهش علائم همراه با کمترین عوارض را داشته باشد. همچنین برخی از تغییرات در سبک زندگی ممکن است به آسانتر شدن آن در صورت ابتلا به بیماری پارکینسون کمک نمایند.
تغذیه سالم
این موضوع که ماده غذایی یا ترکیبی از مواد غذایی به بهبود بیماری پارکینسون کمک میکنند هنوز ثابت نشده است. هرچند برخی از مواد غذایی ممکن است به کاهش برخی علائم کمک کنند. به عنوان مثال مصرف غذاهای سرشار از فیبر و نوشیدن مقدار کافی مایعات میتواند به جلوگیری از بروز یبوست رایج در بیماری پارکینسون کمک کند.
یک رژیم غذایی متعادل قادر است مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3 را فراهم کند. چنین رژیمی ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مفید باشد.
ورزش
ورزش میتواند قدرت، انعطافپذیری و تعادل عضلات شما را افزایش دهد. ورزش همچنین میتواند سلامت شما را بهبود بخشد و افسردگی یا اضطراب را کاهش دهد.
پزشک ممکن است برای برخورداری از یک برنامه ورزشی مناسب پیشنهاد کند که با متخصص فیزیوتراپی همکاری کنید. همچنین میتوانید ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا، باغبانی، رقص، ایروبیک در آب یا حرکات کششی را امتحان کنید.
بیماری پارکینسون میتواند حس تعادل شما را بر هم بزند و پیادهروی با گامهایی طبیعی را دشوار سازد. ورزش قادر به بهبود تعادل است. همچنین پیشنهادات زیر ممکن است کمککننده باشند:
- سعی کنید خیلی سریع حرکت نکنید.
- سعی کنید هنگام راه رفتن ابتدا پاشنه پا به زمین برخورد کند.
- اگر متوجه به هم خوردن تعادل شدید، بایستید و وضعیت خود را بررسی کنید. بهتر است صاف بایستید.
- هنگام راه رفتن به جلو نگاه کنید. سعی کنید مستقیماً به پایین نگاه نکنید.
جلوگیری از زمین خوردن
در مراحل آخر بیماری احتمال زمینخوردن زیاد است. در حقیقت ممکن است فقط با یک فشار یا ضربه کوچک تعادل شما به هم بخورد. پیشنهادات زیر میتوانند به بهبود این وضعیت کمک کنند:
- به جای چرخش بدن روی پاها، یک چرخش 180 درجهای را انجام دهید.
- وزن خود را به طور مساوی بین هر دو پا تقسیم کنید. بدن را خم نکنید.
- هنگام راه رفتن از حمل وسایل خودداری کنید.
- از راه رفتن به سمت عقب خودداری کنید.
فعالیتهای روزمره زندگی
فعالیتهای روزمره زندگی مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، استحمام و نوشتن برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون میتواند دشوار باشد. یک کاردرمانگر قادر به آموزش تکنیکهایی به شما برای آسانتر شدن زندگی روزمره است.
درمانهای جایگزین
درمانهای حمایتی میتوانند به کاهش برخی از علائم و عوارض بیماری پارکینسون مانند درد، خستگی و افسردگی کمک کنند. در صورت استفاده از این روشها در ترکیب با روشهای درمانی ممکن است کیفیت زندگی شما بهبود یابد. تعدادی از این درمانها عبارتند از:
- ماساژ. ماساژ درمانی میتواند تنش عضلانی را کاهش داده و باعث آرامش شود. این درمان به ندرت تحت پوشش بیمه درمانی قرار میگیرد.
- تایچی. تایچی یک ورزش قدیمی چینی است. در تایچی حرکات کند و روانی انجام میشوند که ممکن است به بهبود انعطافپذیری، تعادل و قدرت عضلانی کمک نمایند. تایچی همچنین ممکن است به جلوگیری از زمین خوردن کمک کند. انواع مختلف تایچی برای افراد در هر سن و شرایط جسمانی مناسب هستند.
نتایج حاصل از مطالعهای نشان دادهاند که تایچی ممکن است تعادل افراد مبتلا به بیماری پارکینسون خفیف تا متوسط را بیش از تمرینات کششی و مقاومتی بهبود بخشد.
- یوگا. در یوگا حرکات کششی و حالتهای ملایم ممکن است انعطافپذیری و تعادل شما را افزایش دهند. میتوانید بیشتر حالتها را متناسب با تواناییهای جسمی خود تغییر دهید.
- روش الکساندر. این روش که بر وضعیت عضلات، تعادل و تفکر در مورد نحوه استفاده از عضلات متمرکز است میتواند تنش و درد عضلات را کاهش دهد.
- مراقبه. در مراقبه میتوانید به آرامی ذهن خود را روی یک ایده یا تصویر متمرکز کنید. همچنین مراقبه میتواند استرس و درد را کاهش دهد و احساس سلامت را بهبود بخشد.
- نگهداری حیوان خانگی. نگهداری از یک حیوان خانگی مانند سگ یا گربه میتواند انعطافپذیری و حرکت شما را افزایش داده و سلامت عاطفی را بهبود بخشد.
مقابله و پشتیبانی
زندگی با هر بیماری مزمنی میتواند دشوار باشد و گاهی احساس عصبانیت، افسردگی یا ناامید شدن طبیعی است. بیماری پارکینسون نیز میتواند بسیار ناامید کننده باشد زیرا اعمالی مانند راه رفتن، صحبت کردن و حتی غذا خوردن دشوارتر و وقتگیر میشوند.
افسردگی در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شایع است. اما داروهای ضد افسردگی میتوانند علائم افسردگی را کاهش دهند. بنابراین اگر مدام احساس ناراحتی یا ناامیدی میکنید با پزشک خود مشورت نمایید.
اگرچه دوستان و خانواده میتوانند بهترین همراهان شما باشند اما احساس درک شدن از سوی افرادی که میدانند چه مراحلی را میگذرانید میتواند مفید باشد. گروههای پشتیبانی برای همه بیماران مناسب نیستند. با این حال برای بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون و خانوادههای آنها گروه پشتیبانی میتواند منبع خوبی برای اطلاعات عملی در مورد بیماری پارکینسون باشد.
همچنین این گروهها مکانی را برای شما فراهم میکنند تا افرادی را پیدا کنید که شرایط مشابهی را پشت سر میگذارند و میتوانند از شما حمایت کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص گروههای پشتیبانی با پزشک خود، مددکار اجتماعیِ بیماری پارکینسون یا یک پرستار محلی در زمینه بهداشت عمومی مشورت نمایید. همچنین میتوانید با کلینیک درد و توانبخشی نگین آزادی تماس حاصل فرمایید.
شما به همراه خانواده خود نیز میتوانید با یک متخصص بهداشت روان مانند یک روانشناس یا مددکار اجتماعی آموزش دیده در زمینه کار با افرادی که بیماری مزمن دارند، مشورت نمایید.
[sv slug=”alert”]
مراقبت در کلینیک درد و توانبخشی نگین آزادی
تیم مراقبتی ما متشکل از متخصصان در اسپورتک میتوانند در خصوص دغدغههای بهداشتی و سلامت مربوط به بیماری پارکینسون به شما کمک کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره تلفنهای 62756441-021 یا 09190214543 تماس حاصل فرمایید.
[sv slug=”alert1″]
اقدامات لازم هنگام مراجعه به پزشک
شما احتمالاً ابتدا به پزشک مراقبتهای اولیه خود مراجعه خواهید کرد. پس از آن ممکن است به یک پزشک آموزش دیده در زمینه اختلالات سیستم عصبی (متخصص مغز و اعصاب) ارجاع شوید.
از آنجا که اغلب موارد زیادی برای بحث وجود دارند بهتر است خود را برای قرار ملاقات آماده کنید. در ادامه برخی از اطلاعات لازم جهت کمک به شما برای آمادگی در قرار ملاقات و انتظاراتی که از پزشک دارید، ذکر شدهاند.
کارهایی که می توانید انجام دهید
- علائمی را که تجربه میکنید بنویسید حتی علائمی که به نظر میرسد ارتباطی با دلیل قرار ملاقات ندارند.
- اطلاعات شخصی کلیدی از جمله استرسهای عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامینها و مکملهایی که مصرف میکنید را تهیه کنید.
- در صورت امکان از یکی از اعضای خانواده یا دوست خود بخواهید که با شما همراهی کند. گاهی اوقات ممکن است به خاطر سپردن تمام اطلاعاتی که هنگام قرار ملاقات به شما ارائه میشود، دشوار باشد. همراه شما ممکن است نکاتی که فراموش کردهاید یا متوجه آنها نشدهاید را به خاطر آورد.
- سوالاتی که در ذهن خود دارید را یادداشت کنید و در خصوص آنها با پزشک صحبت کنید.
زمان ملاقات شما با پزشک محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سؤالات به شما کمک میکند تا از وقت محدود خود نهایت استفاده را ببرید. برخی از سؤالات اساسی در مورد بیماری پارکینسون که میتوانید آنها را با پزشک در میان بگذارید شامل موارد زیر هستند:
- محتملترین علت علائم من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری نیز وجود دارند؟
- به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟ آیا این آزمایشات به اقدامات خاصی نیاز دارند؟
- بیماری پارکینسون معمولاً چگونه پیشرفت میکند؟
- آیا در نهایت به مراقبت طولانی مدت نیاز خواهم داشت؟
- چه روشهای درمانی موجود هستند و کدام یک را برای من توصیه میکنید؟
- عوارض جانبی درمان چه مواردی را شامل میشوند؟
- اگر درمان نتیجه نداد یا تأثیر آن متوقف شد، گزینههای پیش رو چه هستند؟
- من به بیماریهای دیگری نیز مبتلا هستم. چگونه میتوانم این شرایط را به بهترین وجه مدیریت کنم؟
- آیا بروشور یا راهنماهای دیگری وجود دارند که بتوانم با خود به خانه ببرم؟ چه وب سایتهایی را پیشنهاد میکنید؟
علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از پزشک خود آماده کردهاید، در پرسیدن سوالاتی که حین قرار ملاقات برای شما پیش میآید درنگ نکنید.
چه انتظاری میتوانید از پزشک خود داشته باشید؟
پزشک احتمالاً تعدادی سؤال خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ به این سؤالات وقت بیشتری را جهت مرور نکات دلخواه دیگر برای شما فراهم خواهد کرد. سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد عبارتند از:
- اولین بار از چه زمانی علائم را تجربه کردید؟
- آیا علائم به صورت پیوسته هستند یا برای مدت کوتاهی ناپدید شده و مجدداً عود میکنند؟
- آیا به نظر میرسد انجام کاری علائم شما را بهبود میبخشد؟
- آیا به نظر میرسد انجام کاری علائم شما را بدتر میکند؟
مشاوره و راهنمایی
با تیمی از متخصصان ویژه در زمینه بیومکانیک، متعهد هستیم که به ورزشکاران، مربیان و علاقه مندان به ورزش در درک و بهبود عملکرد ورزشی انها از طریق لنز تحلیلی علمی کمک کنیم.
فرم درخواست مشاوره رایگان
سؤالات متداول
1. بهترین روش درمانی برای بیماری پارکینسون چیست؟
لوودوپا موثرترین داروی بیماری پارکینسون یک ماده شیمیایی طبیعی است که پس از انتقال به مغز به دوپامین تبدیل میشود. لوودوپا با کاربیدوپا (لودوسین) ترکیب میشود. این ترکیب از تبدیل زودهنگام لوودوپا به دوپامین در خارج از مغز محافظت میکند. ترکیب این دو ماده از بروز عوارض جانبی مانند حالت تهوع جلوگیری میکند یا آنها را کاهش میدهد.
2. جدیدترین درمان بیماری پارکینسون چیست؟
اخیراً سازمان غذا و داروی آمریکا دارویی تحت عنوان نوریانز (ایسترادفیلین) را تأیید کرده است. نوریانز برای دورههای «خاموش» پارکینسون تجویز میشود. دوره خاموش زمانی است که داروهای بیمار به خوبی عمل نمیکنند و در نتیجه شدت علائم افزایش مییابد.